Excel'de AND, OR ve NOT işlevleriyle IF kullanma

Excel'de EĞER işlevi, bir koşul için test yaparak ve bu koşul Doğru veya Yanlış ise sonuç döndürerek değerle beklediğiniz değer arasında mantıksal bir karşılaştırma yapmanıza olanak tanır.

=EĞER(Bir şey Doğru ise, bir şey yap, değilse başka bir şey yap)

Birden fazla koşulu test etmek istiyorsanız ve tüm koşulların Doğru ya da Yanlış olması gerekiyorsa (VE); koşullardan yalnızca birinin Doğru veya Yanlış olması gerekiyorsa (YADA) veya koşulun ölçütlerinize uyup uymadığını denetlemek istiyorsanız (DEĞİL) ne yapmalısınız? Bu işlevlerin üçü de tek başına kullanılabilir, ancak çoğunlukla EĞER işlevleriyle birlikte kullanılırlar.

Koşullar Doğru veya Yanlış ise, birden fazla hesaplama yapabilmek için EĞER işlevini VE, YADA veya DEĞİL ile kullanın.

Söz Dizimi

EĞER(VE()) - EĞER(VE(mantıksal1, [mantıksal2], ...), eğer_doğruysa_değer, [eğer_yanlışsa_değer]))
EĞER(YADA()) - EĞER(YADA(mantıksal1, [mantıksal2], ...), eğer_doğruysa_değer, [eğer_yanlışsa_değer]))
EĞER(DEĞİL()) - EĞER(DEĞİL(mantıksal1), eğer_doğruysa_değer, [eğer_yanlışsa_değer]))


Bağımsız değişken adı	Açıklama
mantıksal_sınama (gerekli)	Sınamak istediğiniz koşul.
eğer_doğruysa_değer (gerekli)	Mantıksal_sınama sonucu DOĞRU ise döndürülmesini istediğiniz değer.

eğer_yanlışsa_değer (isteğe bağlı)	Mantıksal_sınama sonucu YANLIŞ ise döndürülmesini istediğiniz değer.

VE, YADA ve DEĞİL işlevlerinin ayrı ayrı nasıl yapılandırılacağıyla ilgili genel bilgiler aşağıda açıklanmıştır. Her birini EĞER deyimiyle birleştirdiğinizde şu şekilde okunurlar:

VE – =EĞER(VE(Bir şey Doğru ise, Başka bir şey de Doğru’dur), Eğer Doğruysa Değer, Eğer Yanlışsa Değer)
VE – =EĞER(YADA(Bir şey Doğru ise, Başka bir şey de Doğru’dur), Eğer Doğruysa Değer, Eğer Yanlışsa Değer)
VE – =EĞER(DEĞİL(Bir şey Doğru’dur), Eğer Doğruysa Değer, Eğer Yanlışsa Değer)

Örnekler

Aşağıda, Excel'deki bazı yaygın iç içe EĞER(AND()), EĞER(OR()) ve EĞER(NOT()) deyimlerine örnek verilmiştir. VE ve VEYA işlevleri en fazla 255 ayrı koşulu destekleyebilir, ancak karmaşık, iç içe formüllerin oluşturulması, test edilmesi ve bakımı çok zor olabileceğinden, birkaç koşuldan fazlasını kullanmak iyi bir uygulama değildir. NOT işlevi yalnızca bir koşul alır.

Formüller, mantıklarına göre şu şekilde yazılır:

Formül	Açıklama
=EĞER(VE(A2>0,B2<100),DOĞRU,YANLIŞ)	EĞER A2 (25) 0’dan büyükse, VE B2 (75) 100’den küçükse, DOĞRU değerini döndür, aksi halde YANLIŞ değerini döndür. Bu durumda, iki koşul da doğru olduğu için DOĞRU döndürülür.
=EĞER(VE(A3="Kırmızı",B3="Yeşil"),DOĞRU,YANLIŞ)	Eğer A3 (“Mavi”) = “Kırmızı”, VE B3 (“Yeşil”), “Yeşil”e eşitse DOĞRU değerini döndür, aksi halde YANLIŞ değerini döndür. Bu durumda, yalnızca ilk koşul doğru olduğu için YANLIŞ döndürülür.
=EĞER(YADA(A4>0,B4< 50),DOĞRU,YANLIŞ)	EĞER A4 (25) 0’dan büyükse, YADA B4 (75) 50’den küçükse DOĞRU değerini döndür, aksi halde YANLIŞ değerini döndür. Bu durumda, yalnızca ilk koşul DOĞRU’dur ancak YADA işlevi sadece tek bağımsız değişkenin doğruluğunu gerektirdiğinden, formül DOĞRU döndürür.
=EĞER(YADA(A5=”Kırmızı”,B5=”Yeşil”),DOĞRU,YANLIŞ)	EĞER A5 (“Mavi”) “Kırmızı”ya eşitse, YADA B5 (“Yeşil”) “Yeşil”e eşitse DOĞRU döndür, aksi halde YANLIŞ döndür. Bu durumda, ikinci bağımsız değişken Doğru olduğu için formül DOĞRU döndürür.
=EĞER(DEĞİL(A6>50),DOĞRU,YANLIŞ)	EĞER A6 (25) 50’den büyük DEĞİL ise, DOĞRU döndür, büyükse YANLIŞ döndür. Bu durumda, 25, 50’den büyük olmadığından formül DOĞRU döndürür.
=EĞER(DEĞİL(A7="Kırmızı"),DOĞRU,YANLIŞ)	EĞER A7 (“Mavi”) “Kırmızı”ya eşit DEĞİL ise DOĞRU döndür, eşitse YANLIŞ döndür.

Tüm örneklerde gösterildiği gibi, ilgili koşullar girildikten sonra koşulun kapatma paranteziyle bitirilmesi gerekir. Böylece, kalan Doğru/Yanlış bağımsız değişkenleri, dıştaki EĞER deyiminin bir parçası olarak kalır. Örneklerde DOĞRU/YANLIŞ yerine döndürülecek Metin Temelli değerler ya da Sayısal değerlerler de girebilirsiniz.

VE, YADA ve DEĞİL işlevlerinin tarih hesaplama için nasıl kullanılacağını gösteren örnekler aşağıda verilmiştir.

EĞER ile birlikte VE, YADA ve DEĞİL işlevlerini kullanarak tarih hesaplama örnekleri

Formüller, mantıklarına göre şu şekilde yazılır:

Formül	Açıklama
=EĞER(A2>B2,DOĞRU,YANLIŞ)	EĞER A2 B2’den büyükse DOĞRU döndür, aksi halde YANLIŞ döndür. 03/12/14, 01/01/14’ten büyük olduğu için formül DOĞRU döndürür.
=EĞER(VE(A3>B2,A3<C2),DOĞRU,YANLIŞ)	EĞER A3 B2’den büyükse VE A3 C2’den küçükse DOĞRU döndür, aksi halde YANLIŞ döndür. Bu durumda, iki bağımsız değişken de doğru olduğu için formül DOĞRU döndürür.
=EĞER(YADA(A4>B2,A4<B2+60),DOĞRU,YANLIŞ)	EĞER A4 B2’den büyükse YADA A4 B2+60’tan küçükse DOĞRU döndür, aksi halde YANLIŞ döndür. Bu durumda, ilk bağımsız değişken doğrudur ancak ikincisi yanlıştır. YADA işlevi bağımsız değişkenlerden yalnızca birinin doğru olmasını gerektirdiğinden formül DOĞRU döndürür. Formül sekmesindeki Formülü Değerlendir Sihirbazı’nı kullanarak Excel’in formülü nasıl hesapladığını görebilirsiniz.
=EĞER(DEĞİL(A5>B2),DOĞRU,YANLIŞ)	EĞER A5 B2’den büyük değilse, DOĞRU döndür, büyükse YANLIŞ döndür. Bu durumda, A5, B2’den büyük olduğu için formül YANLIŞ döndürür.

Excel'de Koşullu Biçimlendirme ile AND, OR ve NOT Kullanma

Excel'de, formül seçeneğiyle Koşullu Biçimlendirme ölçütleri ayarlamak için VE, VEYA ve NOT da kullanabilirsiniz. Bu işlemi yaptığınızda, EĞER işlevini yok sayarak doğrudan VE, YADA ve DEĞİL’i kullanabilirsiniz.

Excel'de , Giriş sekmesinde Koşullu Biçimlendirme > Yeni Kural'a tıklayın. Sonra, “Biçimlendirilecek hücreleri belirlemek için formül kullan” seçeneğini kullanarak formülünüzü girin ve seçtiğiniz biçimi uygulayın.

Formül yöntemini gösteren Koşullu Biçimlendirme > Kural Düzenle iletişim kutusu

Daha önce verilen Tarihler örneği kullanıldığında, formüller şöyle olur:

VE, YADA ve DEĞİL işlevlerini Koşullu Biçimlendirme testleri için kullanma örneği

Formül	Açıklama
=A2>B2	A2, B2'den büyükse hücreyi biçimlendir, değilse hiçbir şey yapma.
=VE(A3>B2,A3<C2)	A3, B2’den büyükse VE A3, C2’den küçükse hücreyi biçimlendir, aksi halde hiçbir şey yapma.
=YADA(A4>B2,A4<B2+60)	A4, B2’den büyükse YADA A4, B2 artı 60’tan küçükse hücreyi biçimlendir, aksi halde hiçbir şey yapma.
=DEĞİL(A5>B2)	A5, B2'den büyük DEĞİL ise hücreyi biçimlendir, büyükse hiçbir şey yapma. Bu durumda A5, B2’den büyük olduğu için YANLIŞ sonucu döndürülür. Formül =DEĞİL(B2>A5) olarak değiştirilirse, DOĞRU döndürülür ve hücre biçimlendirilir.

Not: Sık karşılaşılan bir hata, formülünüzü eşittir işareti (=) olmadan Koşullu Biçimlendirme'ye girmektir. Bunu yaparsanız, Koşullu Biçimlendirme iletişim kutusunun eşittir işaretini ve tırnak işaretlerini formüle eklediğini görürsünüz- ="OR(A4>B2,A4<B2+60)", dolayısıyla formül düzgün yanıt vermeden önce tırnak işaretlerini kaldırmanız gerekir.