Windows’un yerleşik Ekran Okuyucusu ile etkileşime girme biçiminizde bazı değişiklikler yaptık. Ekran Okuyucusu’nu öğrenmenizi ve kullanmanızı kolaylaştırmak istediğimiz için diğer ekran okuyucuları kullanarak elde etmiş olabileceğiniz bilgiyi temel alıyoruz. Bu sürümde Ekran Okuyucusu için yeni Standart klavye düzenini getiriyoruz. Ekran Okuyucusu’nu kullandığınızda klavyeniz varsayılan olarak Standart düzene geçer.
Bu makale, size değişiklikler hakkında her şeyi anlatmak yolunda sadece bir başlangıç noktasıdır. Tüm ekran okuyucusu içeriğimiz zamanla güncelleştirilecektir, ama bu biraz zaman alacaktır. Bu makale sizi o zamana kadar idare edecektir.
İpucu: Eski Ekran Okuyucusu klavye düzenini tercih etmeye karar verirseniz buna geri geçebilirsiniz. Geri değiştirmek için Windows logo tuşu+Ctrl+N tuşlarına basın. Şunları duyana kadar Sekme tuşuna basın: “Klavye düzenini seç, Standart.” Düzeni Eski olarak değiştirmek için Aşağı ok tuşuna bir kez basın. Şunu duyarsınız: "Eski seçildi." Eski komutlara yönelik tuş vuruşları yeni Ekran okuyucusu özelliklerinde kullanılanlarla çakışırsa yeni Ekran okuyucusu komutları Eski klavye düzeninde kullanılamaz.
Öne çıkan bazı noktalar şunlardır:
-
Ekran Okuyucusu, artık Ekran Okuyucusu değiştirici tuşu olarak Caps Lock veya Insert tuşlarını kullanmanıza olanak tanır. Bu yüzden artık bu değiştirici tuşlardan “SR tuşu” olarak bahsedeceğiz.
-
Görünümü Değiştir komutları güncelleştirildi. Bunlar artık SR tuşu+Page up ve Page down tuşlarına eşleştirilmiştir. Ayrıca SR tuşu+Ctrl+Yukarı ve Aşağı ok tuşlarına basarak da Görünümü Değiştir özelliğini kullanabilirsiniz. Sonrakine Geç ve Öncekine Geç işlevleri değişmedi.
-
Tarama modundaki Birincil ve İkincil Eylem komutları değişti. Birincil Eylem Enter veya Ara Çubuğu tuşlarına basarak yürütülebilir. Bu tuşlara yalnızca Shift tuşu ekleyerek (Shift+Enter veya Shift+Ara Boşluğu) İkincil Eylemi tamamlayabilirsiniz. Bu değişikliği seçtiğiniz klavye düzeninden bağımsız olarak görürsünüz.
-
Yeni Standart klavye düzenimizde Ekran Okuyucusu’nun sayfa, paragraf, satır, sözcük ve karakter komutları değiştirildi. Ek olarak, Ekran Okuyucusu’nun pek çok komutu, daha anımsatıcı olacak şekilde değiştirildi. Bazıları da ekran okuyucusu kullanıcılarına daha tanıdık olan tuş vuruşlarıyla uyumlulaştırılmak üzere değiştirildi.
-
Artık Ekran Okuyucusu komutları vermek için sayısal tuş takımını kullanabilirsiniz. Bunu aşağıda daha uzun anlatacağız.
-
Bağlantılar Listesi, Başlık Listesi, Yer İşaretleri Listesi ve Ekran Okuyucusu Bul içinde olmak üzere Ekran Okuyucusu için birkaç yeni komut ekledik.
-
Metin seçmek için birkaç yeni tarama modu klavye komutu eklendi.
-
Ekran Okuyucusu’nun Bağlantılara, Başlıklara ve Tablolara geçmeye yarayan birkaç klavye komutu, Standart klavye düzeninde kullanım dışı bırakıldı. Bu komutlara tarama modunda ve Görünümü Değiştir seçeneğinde hâlâ ulaşılabilir. Ayrıca “Son ögeyi içeren alana taşı” komutunu da kullanım dışı bıraktık.
Notlar:
-
Yeni Microsoft 365 özellikleri Microsoft 365 abonelerine aşamalı olarak sunulur, dolayısıyla uygulamanız bu özelliklere henüz sahip olmayabilir. Yeni özellikleri nasıl daha hızlı edinebileceğinizi öğrenmek için Office Insider programına katılın.
Bu konuda
Yükseltme deneyimi
Windows’un bu sürümüne yükseltip Ekran Okuyucusu’nu açtığınızda Ekran Okuyucusu klavye düzeninde yaptığınız değişiklikler hakkında bilgiler gösteren bir iletişim kutusu açılır. Bunu kapatmak için Bunu bir daha gösterme kutusunu işaretleyin.
SR tuşu
Ekran Okuyucusu değiştirici tuşunda bazı değişiklikler yaptık. Ekran Okuyucusu ayarları boyunca ve gelecek belgelerde bundan SR tuşu olarak bahsedeceğiz.
Caps Lock ve Insert tuşları varsayılan biçimde SR tuşunuz olarak kullanılabilecektir. 106 Japonca klavye kullanıyorsanız, NonConvert ve Insert tuşları SR tuşunuz olarak kullanılabilir. Bu, Ctrl ve Alt tuşlarının Ekran Okuyucusu değiştirici tuşları olarak kullanıldığı önceki sürümlerden farklıdır.
Ekran Okuyucusu ayarlar değişiklikleri
Ekran Okuyucusu ayarlarına Klavye ayarlarını seçme denilen yeni bir başlık ekledik. Başlığa geçmek için H tuşunu kullanarak bu başlığa tarama modunda erişebilirsiniz. Aşağıdaki ayarları burada bulabilirsiniz:
Klavye düzenini seçme
Bu ayar, Ekran Okuyucusu klavye düzeninizi seçmenize olanak tanır. Varsayılan olarak, Standart klavye düzeni seçilidir. Nisan 2018 sürümündeki klavye düzenine dönmek istiyorsanız Eski düzeni seçin.
Ekran Okuyucusu değiştirici tuşunu seçme
Bu ayar, Ekran Okuyucusu'nun değiştirici tuşları (SR tuşu) olarak kullanılan tuşları belirlemenizi sağlar. Aşağıdaki seçenekler kullanılabilir:
-
Caps lock ve Insert (varsayılan ayar)
-
Insert tuşu
-
Caps lock tuşu
106 Japonca klavye kullanıyorsanız, ayarlar aşağıdaki gibidir:
-
NonConvert ve Insert (varsayılan ayar)
-
Dönüştür tuşu
-
Insert tuşu
-
NonConvert
Yeni Ekran Okuyucusu klavye kısayolları
Bu sürümde Ekran Okuyucusu’na birçok yeni özellik eklendi. Bu komutların bazıları yalnızca tarama modunda çalışırken diğer tuşlar Ekran Okuyucusu’nu kullandığınız her an çalışır.
Not: Bu belge boyunca gösterilen tablolarda komutlar için tuş vuruşlarını açıklarken Ekran Okuyucusu değiştirici tuşundan SR tuşu olarak bahsedeceğiz. Bunu ayrıca Ekran Okuyucusu komutlarının tümünü gösteren SR tuşu+F1 iletişim kutusunda da fark edeceksiniz.
Yeni genel kısayollar
Bu kısayollar, tarama modu açık veya kapalı olsa da çalışır:
|
Komut |
Tuş |
|
Seçimi oku |
SR tuşu+Shift+Aşağı ok tuşu |
|
Seçimi hecele |
SR tuşu+Shift+Aşağı ok tuşu iki kez hızlıca |
|
Bağlantılar Listesi |
SR tuşu+F7 |
|
Başlık Listesi |
SR tuşu+F6 |
|
Yer İşaretleri Listesi |
SR tuşu+F5 |
|
Ekran Okuyucusu Bul |
SR tuşu+Ctrl+F |
|
Devam Et Sonrakini Bul |
SR tuşu+F3 |
|
Devam Et Öncekini Bul |
SR tuşu+Shift+F3 |
Yeni tarama modu kısayolları
Bu sürümde, tarama modundayken içeriği seçip Windows panoya kopyalayabilirsiniz. Tarama modunu kullanırken aşağıdaki kısayollar çalışır:
|
Komut |
Tuş |
|
Ekran Okuyucusu odağındaki karakteri seç veya seçimini kaldır |
Shift+Sol veya Sağ ok tuşu |
|
Ekran Okuyucusu odağındaki sözcüğü seç veya seçimini kaldır |
Ctrl+Shift+Sol veya Sağ ok tuşu |
|
Ekran Okuyucusu odağındaki satırı seç veya seçimini kaldır |
Shift+Yukarı veya Aşağı ok tuşu |
|
Ekran Okuyucusu odağındaki paragrafı seç veya seçimini kaldır |
Ctrl+Shift+Yukarı veya Aşağı ok tuşu |
|
Geçerli satırın başına veya sonuna kadar seç |
Shift+Home veya End |
|
Belgenin başına veya sonuna kadar seç |
Ctrl+Shift+Home veya End |
|
Sayfayı seç veya sayfanın seçimini kaldır |
Shift+Page up veya Page down |
|
Bloku işaretle |
F9 |
|
Bloku seç |
F10 |
|
Tümünü seçme |
Ctrl+A |
|
Seçimi oku |
SR tuşu+Shift+Aşağı ok tuşu |
|
Seçimi hecele |
SR tuşu+Shift+Aşağı ok tuşu iki kez hızlıca |
|
Seçimi panoya kopyala |
Ctrl+C |
|
Seçimi yapıştır |
Ctrl+V |
|
Seçimi kes |
Ctrl+X |
Ekran Okuyucusu ile sayısal tuş takımını kullanma
Yeni Standart klavye düzeni, Ekran Okuyucusu komutlarını çalıştırmak için sayısal tuş takımının kullanımına olanak tanır. Sayısal tuş takımını, herhangi bir nesneye tek elinizi kullanarak ulaşmanıza olanak sağlayacak biçimde tasarladık. Tüm Ekran Okuyucusu komutları, SR tuşunun kullanımını gerektirir (sayısal tuş takımını kullanırken büyük olasılıkla Insert tuşu). Home, End, Page up ve Page down tuşlarının yanı sıra Yukarı, Aşağı, Sol, Sağ ok tuşları da SR tuşu basılı değilken yapacakları biçimde davranır. Bu tuşlar basitçe uygulamanıza iletilir. Sayısal tuş takımı düzeninin tam açıklaması aşağıda gösterilmektedir:
|
Komut |
Tuş |
|
Penceredeki ilk öğeye git |
SR tuşu+Giriş |
|
Penceredeki son öğeye git |
SR tuşu+End |
|
Geçerli satırı oku |
SR tuşu+Yukarı ok tuşu |
|
İmleçten itibaren oku |
SR tuşu+Aşağı Ok tuşu |
|
Geçerli seçimi oku |
SR tuşu+Shift+Aşağı ok tuşu |
|
Geçerli seçimi hecele |
SR tuşu+Shift+Aşağı ok tuşu iki kez hızlıca |
|
Görünümü Değiştir |
SR tuşu+Page up |
|
Görünümü Değiştir |
SR tuşu+Page down |
|
Önceki öğeye geç |
SR tuşu+Sol ok tuşu |
|
Sonraki öğeye git |
SR tuşu+Sağ ok tuşu |
|
Geçerli karakteri oku |
Sayısal tuş takımı 5 |
|
Önceki sözcüğü oku |
SR Tuşu+Ctrl+Sol ok tuşu |
|
Sonraki sözcüğü oku |
SR tuşu+Ctrl+Sağ ok tuşu |
|
Öğeyi oku |
SR tuşu+Ctrl+sayısal tuş takımında 5 |
|
Öğeyi heceleyerek oku |
SR tuşu+Ctrl+sayısal tuş takımında 5 tuşuna iki kez hızlıca |
|
Ekran Okuyucusu imlecini sistem imlecine taşı |
SR tuşu+sayısal tuş takımında Eksi (-) |
|
Odağı öğeye ayarla |
Sayısal tuş takımında Artı (+) |
|
Ekran Okuyucusu’nun bulunduğu satır ve sütunu oku |
Ctrl+Alt+Shif+sayısal tuş takımında 5 |
Standart klavye düzeni
Aşağıdaki bölümler, size Ekran Okuyucusu’nun yeni Standart klavye düzeninin önceki klavye düzeninden (artık Eski denilen) nasıl farklılık gösterdiği hakkında daha fazla bilgi verecek. Bu bölümler boyunca Ekran Okuyucusu’nda kullanılan en yaygın tuşları gözden geçireceğiz.
Ekran Okuyucusu’nda giriş öğrenme modu
Giriş öğrenme modu, Standart klavye düzenini öğrenmenize yardımcı olur. Giriş öğrenme modunu açmak için SR tuşu+1 tuşlarına basın. Burada, yeni işlevlerini öğrenmek için klavyedeki tuşları deneyebilirsiniz.
Geri bildirim sağlama değişti
Yeni geri bildirim sağlama tuş vuruşu SR tuşu+Alt+F. Bu hem Standart hem Eski düzenlerde çalışır.
Görünümü Değiştir komutları değişti
Yeni komutlar şunlardır:
|
Bu tuşlara basın |
Bunu yapmak için |
|
SR tuşu+Page up veya Page down SR tuşu+Ctrl+Yukarı veya Aşağı ok tuşu |
Görünümü Değiştir |
Bazı dizüstü bilgisayar klavyeleri, Page up ve Page down tuşlarını karmaşık alanlara yerleştirir, bu yüzden Aşağı ve Yukarı ok tuşlarının kullanımıyla alternatif bir Ekran Okuyucusu’nun görünümünü değiştirme yöntemi sunuyoruz.
Not: Ekran Okuyucusu’nun görünümünü karakterlere, sözcüklere, satırlara veya paragraflara değiştirirken Geçerli Öğeyi Oku komutu o belirli görünüm türünü daha güvenilir biçimde okur.
Ekran Okuyucusu'nun ses ayarlarını değiştirme
Ekran Okuyucusu'nun konuşma ayarlarını denetlemek için aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır:
|
Komut |
Tuş 1 |
Tuş 2 |
|
Ses düzeyini artır |
SR tuşu+Ctrl+Artı işareti (+) |
SR tuşu+Ctrl+sayısal tuş takımında Artı (+) |
|
Ses düzeyini azalt |
SR tuşu+Ctrl+Eksi İşareti (-) |
SR tuşu+Ctrl+sayısal tuş takımında Eksi (-) |
|
Ayrıntı modunu artır |
SR tuşu+V |
|
|
Ayrıntı modunu azalt |
SR tuşu+Shift+V |
|
|
Karakter okumaya geç |
SR tuşu+2 |
Tarama modu değişiklikleri
Kullanımını sizin için kolaylaştırmak üzere tarama modunun Birincil ve İkincil Eylem komutlarını değiştirdik. Bu komutlarla kullanılacak yeni tuş vuruşları bunlardır:
|
Komut |
Tuş 1 |
Tuş 2 |
|
Birincil Eylem |
Enter |
Ara Çubuğu |
|
İkincil Eylem |
Shift+Enter |
Shift+Ara Çubuğu |
Genel amaçlı komutlar
Bu komutlara aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır:
|
Komut |
Tuş 1 |
Tuş 2 |
|
Arama Moduna Geç |
SR tuşu+Ctrl+Enter |
|
|
Geçerli Saati ve Tarihi Oku |
SR tuşu+F12 |
|
|
Çevrim İçi bir Hizmet Kullanarak Görüntüyü Tarif Et |
SR tuşu+Ctrl+D |
|
|
Geliştirici Moduna Geç |
SR tuşu+Ctrl+F12 |
|
|
Fare Modu |
SR tuşu+Alt+M |
|
|
Tuşları uygulamaya ilet |
SR tuşu+3 |
|
|
Ekran Okuyucusu İmlecini Sistem İmlecine Taşı |
SR tuşu+Açma köşeli ayracı ([) |
SR tuşu+sayısal tuş takımında Eksi (-) |
|
Odağı Öğeye Ayarla |
SR tuşu+Tek tırnak (') |
SR tuşu+Sayısal tuş takımında Artı (+) |
|
Bağlantılı Öğeye Atla |
SR tuşu+A |
|
|
Açıklamalı İçeriğe Atla |
SR tuşu+Shift+A |
|
|
Üst öğeye git (yapısal gezinti sunulduğunda) |
SR tuşu+Alt+Yukarı ok tuşu |
|
|
Sonraki eşdüzey öğeye git (yapısal gezinti sunulduğunda) |
SR tuşu+Alt+Sağ ok tuşu |
|
|
Önceki eşdüzey öğeye git (yapısal gezinti sunulduğunda) |
SR tuşu+Alt+Sol ok tuşu |
|
|
İlk alt öğeye git (yapısal gezinti sunulduğunda) |
SR tuşu+Alt+Aşağı ok tuşu |
Genel okuma komutları
Aşağıdaki komutlar değişti:
|
Komut |
Tuş 1 |
Tuş 2 |
|
Öğeyi Oku |
SR tuşu+Sekme |
SR tuşu+Sayısal tuş takımında 5 |
|
Öğeyi Heceleyerek Oku |
SR tuşu+Sekme tuşuna iki kez hızla |
SR tuşu+sayısal tuş takımında 5 tuşuna iki kez hızlıca |
|
Tümceciği Yinele |
SR tuşu+X |
|
|
Belgeyi okumaya başla |
SR tuşu+Aşağı Ok tuşu |
SR tuşu+Ctrl+R |
|
Metnin başına geç |
SR tuşu+B |
SR tuşu+Ctrl+Giriş |
|
Metnin sonuna geç |
SR tuşu+E |
SR tuşu+Ctrl+End |
|
Belgeyi Oku |
SR tuşu+C |
|
|
Başlangıçtan imlece kadar metni oku |
SR tuşu+Shift+J |
SR tuşu+Alt+Home |
Karakter, Sözcük, Satır, Paragraf ve Sayfa Okuma komutları
Komut değişiklikleri şunlardır:
|
Komut |
Tuş 1 |
Tuş 2 |
|
Geçerli Karakteri Oku |
SR tuşu+Comma (,) |
Sayısal tuş takımında 5 |
|
Önceki Karakteri Oku |
SR tuşu+M |
Sol ok tuşu (metin düzenlerken) |
|
Sonraki Karakteri Oku |
SR tuşu+nokta (.) |
Sağ ok tuşu (metin düzenlerken) |
|
Geçerli Sözcüğü Oku |
SR tuşu+K |
SR tuşu+Ctrl+sayısal tuş takımında 5 |
|
Geçerli Sözcüğü Hecele |
SR tuşu+K tuşuna iki kez hızla |
SR Tuşu+Ctrl+Sol ok tuşu |
|
Önceki Sözcüğü Oku |
SR tuşu+J |
SR tuşu+Ctrl+End |
|
Sonraki Sözcüğü Oku |
SR tuşu+L |
SR tuşu+Ctrl+Sağ ok tuşu |
|
Geçerli Satırı Oku |
SR tuşu+I |
SR tuşu+Yukarı ok tuşu |
|
Önceki Satırı Oku |
SR tuşu+U |
Yukarı ok tuşu (metin düzenlerken) |
|
Sonraki Satırı Oku |
SR tuşu+O |
Aşağı ok tuşu (metin düzenlerken) |
|
Geçerli Paragrafı Oku |
SR tuşu+Ctrl+K |
|
|
Önceki Paragrafı Oku |
SR tuşu+Ctrl+J |
|
|
Sonraki Paragrafı Oku |
SR tuşu+Ctrl+L |
|
|
Geçerli Sayfayı Oku |
SR tuşu+Ctrl+I |
|
|
Önceki Sayfayı Oku |
SR tuşu+Ctrl+U |
|
|
Sonraki Sayfayı Oku |
SR tuşu+Ctrl+O |
Tablo okuma davranışı
Tablo okuma davranışı deneyimini uyumlu hâle getiriyoruz. Tarama modunu kullanmadığınız sırada tabloları okumak için yeni tuş vuruşları şunlardır:
|
Komut |
Tuş 1 |
Tuş 2 |
|
Geçerli Satırda Bir Sonraki Hücreye Geç |
Ctrl+Alt+Sağ ok tuşu |
|
|
Geçerli Satırda Bir Önceki Hücreye Geç |
Ctrl+Alt+Sol ok tuşu |
|
|
Geçerli Sütunda Bir Sonraki Hücreye Geç |
Ctrl+Alt+Aşağı ok tuşu |
|
|
Geçerli Sütunda Bir Önceki Hücreye Geç |
Ctrl+Alt+Yukarı ok tuşu |
|
|
Tablodaki İlk Hücreye Geç |
Ctrl+Alt+Home |
|
|
Tablodaki Son Hücreye Geç |
Ctrl+Alt+End |
|
|
Geçerli Satır Başlığını Oku |
Ctrl+Alt+Shift+Sol ok tuşu |
|
|
Geçerli Satırı Oku |
Ctrl+Alt+Shift+Sağ ok tuşu |
|
|
Geçerli Sütun Başlığını Oku |
Ctrl+Alt+Shift+Yukarı ok tuşu |
|
|
Geçerli Sütunu Oku |
Ctrl+Alt+Shift+Aşağı ok tuşu |
|
|
Ekran Okuyucusu’nun Bulunduğu Satır ve Sütunu Oku |
Ctrl+Alt+Shift+İleri eğik çizgi (/) |
Ctrl+Alt+Shif+sayısal tuş takımında 5 |
|
Tablo Hücresine Geç |
Ctrl+Alt+Page up |
|
|
Hücre İçeriklerine Geç |
Ctrl+Alt+Page down |
Ayrıca bkz.
Engelli müşteriler için teknik destek
Microsoft tüm müşterilerine mümkün olan en iyi deneyimi sağlamayı amaçlamaktadır. Engellilik durumunuzla veya erişilebilirlikle ilgili sorularınız varsa lütfen teknik yardım için Microsoft Engelli Yanıt Masası ile iletişime geçin. Engelli Yanıt Masası destek ekibi, birçok yaygın yardımcı teknolojinin eğitimini almıştır ve İngilizce, İspanyolca, Fransızca ve Amerikan İşaret Dili’nde yardımcı olabilir. Lütfen bölgenizdeki ekibin iletişim bilgilerini öğrenmek için Microsoft Engelli Yanıt Masası sitesini ziyaret edin.
Kamusal, kurumsal ya da ticari bir kullanıcıysanız kurumsal Engelli Yanıt Masası’nı ziyaret edin.
